Friday, May 22, 2020

တူရိယာတစ္ခုကို ေလ့က်င့္တဲ့အခါ

 



တူရိယာတစ္ခုကို ေလ့က်င့္တဲ့အခါ "ေလ့က်င့္တယ္" ဆိုတာထက္ "ပ်ိဳးေထာင္တယ္" ဆိုတဲ့စကားကို ပို သေဘာက်တယ္ ။ ဟုတ္ပါတယ္ ။ ဂစ္တာေလ့က်င့္တယ္ဆိုတာ ဂစ္တာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အေလ့အက်င့္ ေကာင္းေတြကို ပ်ိဳးေထာင္တာပါ ။ ဒီလို နားလည္ထားမွလည္း ေလ့က်င့္တဲ့ အခ်ိန္ေတြကို မၿငီးမေငြ႕ ျဖတ္သန္းနိုင္မွာပါ ။ ( ကၽြန္ေတာ္က ဂစ္တာသမားျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီတူရိယာေလ့က်င့္နည္းကို ဂစ္တာကို ဥပမာထားၿပီး ေရးသြားပါမယ္)



၁ ။ မေလ့က်င့္မီ အေၾကာေလ်ာ့ေပးပါ
====================
ဂစ္တာ စက်င့္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ လက္တစ္ေခ်ာင္းလုံး (ျဖစ္နိုင္ရင္တစ္ကိုယ္လုံး) အေၾကာေလ်ာ့ေပးပါ ။ တစ္ခ်ိဳ့က မလိုအပ္ဘူးလို့ ထင္ေကာင္းထင္မယ္ ။ အေၾကာေလ်ာ့ျခင္းနဲ႔ စိတ္ရဲ့ relax ဟာ ခင္ဗ်ားကို ေမာင္းတင္ေပးမယ့္ ခြန္အားေတြပါ ။


၂ ။ warm up အျမဲလုပ္ပါ ။
===============
Fingering, chromatic scale, fingering stretching ေတြထဲက ခင္ဗ်ားအတြက္ ေပါ့ပါး လြယ္ကူမယ့္ တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကို နာရီဝက္ေလာက္ အရင္တီးလိုက္ပါ ။ လက္ေခ်ာင္းေတြ ေသြးပူလာဖို့ ၊ လြတ္လပ္စြာ လွုပ္ရွား ဖို့ ၊ finger stamina ေကာင္းဖို့ ၊ ဒဏ္မျဖစ္ဖို့ ... warm up မလြဲမေသြတီးရပါမယ္ ။


၃ ။ Metronomeနဲ႔ အျမဲက်င့္ပါ ။
=================
Metronome နဲ႔ မက်င့္ခဲ့ရင္ Band နဲ႔တီးတဲ့အခါ၊ Studio မွာ အသံသြင္းတဲ့ အခါ အဆင္မေျပမွုေတြ ျဖစ္ လာ ပါမယ္ ။ ကိုယ့္ရဲ့ tempo ကို ကိုယ္သတိထားမိဖို့ ခက္ပါတယ္ ။ စိတ္ႂကြလာရင္ tempo တက္လိုက္ ၊ စိတ္မပါရင္ tempo က်လိုက္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္ ။

၄ ။ *very important* အေႏွးဆုံးကို တီးပါ ။
========================
ေလ့က်င့္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ speed ကိုေခါင္းထဲ ဝင္မလာပါေစနဲ႔ ။ မေလာပါနဲ႔ ။ speed ဟာ ဂစ္တာသမား တိုင္း တပ္မက္တဲ့ ရွိရမယ့္ အရည္အခ်င္း ဆိုေပမယ့္ ... သူ႔ကို အ႐ူးအမူးနဲ႔ လိုခ်င္ၿပီးေလ့က်င့္ၿပီ ဆိုတာနဲ႔ လမ္းတစ္၀က္မွာ ျပတ္က်န္ခဲ့ဖို့ ေသခ်ာသေလာက္ရွိၿပီ ။ တစ္ခါ တစ္ေလ ... အေႏွးဆုံးေတြကို တီးေနရင္း ခင္ဗ်ား ၿငီးေငြ႕လာမယ္ ။ ေသခ်ာတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ ေျပာခဲ့ပါတယ္ ။ တူရိယာ တစ္ခုကို ေလ့က်င့္တယ္ ဆိုတာထက္ ပ်ိဳးေထာင္ေနတယ္လို့ ခံယူထားပါ ။ ဒါေတြဟာ ခင္ဗ်ား မလြဲမေသြ ျဖတ္ေက်ာ္ရမယ့္ ေလွကား ထစ္ေတြပါ ။




၅ ။ မွန္ဖို့သာ လိုပါတယ္ ။
=============
လက္အေနအထား ၊ ကိုယ္တီးတဲ့ note တိုင္းဟာ ပီသၾကည္လင္ၿပီး ျပည့္ဝတ ဲ့tone မ်ိဳး ထြက္ေနရပါမယ္ ။ မွန္ေအာင္ ၊ အသံထြက္ေကာင္းေအာင္သာ အာ႐ုံစိုက္ၿပီးက်င့္ပါ ။ speed ဟာ ခင္ဗ်ားေနာက္က ထပ္ခ်ပ္ မကြာ လိုက္လာလိမ့္မယ္ ။ ကိုယ္ျမန္လို့ျမန္ေနမွန္းေတာင္ မသိေအာင္ အံ့ၾသစရာေကာင္းတယ္ ။


၆ ။ * သံမဏိစည္းကမ္း *  မွားခဲ့ရင္ ၁ ျပန္စပါ ။
=========================
ဥပမာ ..  chromatic scale ကို 1 to 6 strings , up and down , fret 1 ကေန စတီးတယ္ ။ fret 12 ေရာက္မွ တစ္လုံးမွားတယ္ ။ ဒါဆိုရင္ ျပန္စလိုက္ေတာ့ ။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ မညာနဲ႔ ။ မညႇာနဲ႔ ။ အဲဒါမွ မမွားေအာင္ ကိုယ္နိုင္နင္းတဲ့ tempo ကို တီးျဖစ္မယ္ ။ စိတ္ၿငိမ္သက္ေအာင္ အားထုတ္ျဖစ္မယ္ ။ ထူးဆန္း စြာပဲ အမွားတစ္ခုဟာ ထပ္တစ္လဲလဲ မွားတတ္ပါတယ္ ။ ဒါကိုေက်ာ္လႊားရပါမယ္ ။


၇ ။ ေလ့က်င့္တဲ့အခါတိုင္း relax ျဖစ္ေနပါေစ ။
=========================
အေရးႀကီးလို့ တစ္ေခါက္ျပန္ေျပာပါရေစ ။ အံႀကိတ္ထား တင္းထားတဲ့ စိတ္ဟာ ပိတ္ေနတဲ့ေရေျမာင္းႀကီး လို ခင္ဗ်ားရဲ့စီးဆင္းမွုေတြကို ရပ္တန္႔ေစလိမ့္မယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ စိတ္ေရာ ကိုယ္ပါ relax ျဖစ္ဖို့ အထူးသတိ ထားပါ ။ relax ျဖစ္တဲ့အခါ ခင္ဗ်ား မ်က္ႏွာက ျပဳံးေယာင္သန္း လာလိမ့္မယ္ ။ ဒီလို အႀကံေပးတဲ့အခါ တစ္ခ်ိဳ့က ေခါင္းခါတတ္တယ္ ။

"နိုင္ငံျခား ဂစ္တာသမားေတြ ၾကည့္ပါအုံး ... စင္ေပၚမွာ မဲ့ရြဲ႕ၿပီး တီးေနတာ .." ။ ဟုတ္ပါတယ္ ။ အဲဒါက performence လုပ္ေနတာ ။ သူတို့တီးတဲ့ ဂီတရဲ့ စီးေမ်ာမွုမွာ ေပ်ာ္ဝင္ေနတာ ။ ေလ့က်င့္တဲ့ အခ်ိန္မွာ ေတာ့ ဘယ္သူမွ အံႀကိတ္ၿပီး မေလ့က်င့္ခဲ့ပါဘူး ။ ႀကိဳက္တဲ့ lesson ေခြကို ၾကည့္လိုက္ပါ ။ ေလ့က်င့္ခန္း သ႐ုပ္ျပ တီးတာနဲ႔ စင္ေပၚက မ်က္ႏွာအေနအထား တူသလားလို့ ။ သူတို့ရဲ့မ်က္ႏွာက ဒီတီးကြက္ေတြ ေပၚမွာ ဘယ္ေလာက္ သက္ေတာင့္သက္သာရွိေၾကာင္း အထင္းသား ေပၚလြင္ေနပါတယ္ ။


 ေလ့က်င့္ခ်ိန္မွာ သက္ေတာင့္သက္တာ ျဖစ္ခဲ့တာေတာင္ ... ပရိသတ္ေရွ႕ စင္ျမင့္ေပၚေရာက္တဲ့အခါ စိတ္လွုပ္ရွားမွုေၾကာင့္ အမွားဆိုတာ ျဖစ္နိုင္ပါေသးတယ္ ။ အဲဒါေၾကာင့္ ... စင္ျမင့္ေပၚ ပရိတ္သတ္ေရွ႕မွာ တီးတဲ့အခါ ဂစ္တာသမားဟာ ကိုယ္တီးနိုင္တာရဲ့ ၅၀% သာ တီးသင့္ပါတယ္ ။ ဒါမွလည္းအမွားကင္းကင္း စိတ္သက္သက္ သာသာနဲ႔ ဖန္တီးနိုင္မွာပါ ။ အဲဒီအတြက္လည္း ေလ့က်င့္ခ်ိန္မွာ ၁၀၀% ျဖစ္ေနရပါမယ္ ။


၈ ။ ေလ့က်င့္ခ်ိန္
=========
စတိဗ္ဗိုင္းက တစ္ေန႔ ၁၄ နာရီ ၊ ပါကနီးနီး က ၁၅ နာရီ ေလ့က်င့္ခဲ့တယ္ ။ တူရိယာ တစ္ခုကို အကၽြမ္းဝင္ဖို့ သူတ ို့ရင္းႏွီးခဲ့ရတဲ့ အခ်ိန္ေတြပါ ။ တူရိယာရွင ္တစ္ေယာက္ျဖစ္ဖို့ တစ္ေန႔ ၈ နာရီဟာ ေလ့က်င့္ခ်ိန္စံႏွုန္း တစ္ခုပါ ။ ဒါေပမယ့္ ... တစ္ခ်ိဳ့က ေဖာင္ဖ်က္နိုင္ေပမယ့္ တစ္ခ်ိဳ့လည္း ငဲ့ကြက္ ရတာေတြ ရွိတယ္ ။

 ၿပီးေတာ့ ... တစ္ေန႔ ဘယ္ႏွစ္နာရီ ေလ့က်င့္တယ္ဆိုတာထက္ ၊ ဒီေန႔ ၅ နာရီေလ့က်င့္လိုက္တာ ငါ ဘာ ေတြ တိုးတက္လာလဲ ဆိုတာက ပိုအေရးႀကီးပါတယ္ ။ ကိုယ့္ရဲ့ အားနည္းမွု ၊ အားသာမွုေတြကို အျမဲတမ္း ျပန္သုံးသပ္ဖို့ လိုတယ္ ။ အဲဒီ သုံးသပ္မွုေပၚမွာ ရတဲ့အေျဖက ိုမူတည္ၿပီး လိုအပ္တ ဲ့အပိုင္းအတြက္ အခ်ိန္ ဇယား ခ်ရပါမယ္ ။ တစ္ခု သတိထားဖို့က မျပတ္ေလ့က်င့္ဖို့ပါ ။ ၆ နာရီတီးလိုက္ ၃ ရက္ေလာက္ ပစ္ထား လိုက္ ဆိုတာမ်ိဳးနဲ႔ စာရင္ ၊ ေန႔တိုင္း တစ္ရက္ ၃ နာရီ ပုံမွန္ေလ့က်င့္တာက ပိုခရီးေရာက္ပါတယ္ ။


၉ ။ အခ်ိန္ဇယားျဖင့္ ေလ့က်င့္ပါ
=================
ဂစ္တာကို ေတာက္ေလ်ာက္ မထတမ္း တီးတဲ့ အေလ့အက်င့္မ်ိဳး ေရွာင္ပါ ။ Finger stamina ေကာင္းဖို့ အတြက္ fingering , scale pattern ေတြကို metronomeနဲ႔ run တဲ့အခါ မ်ိဳးမွာေတာင္ နာရီဝက္ထက္ မပို ပါေစနဲ႔ ။ ေလ့က်င့္ခန္းက႑ တစ္ခုၿပီးတိုင္း နားခ်ိန္ရွိရမယ္ ။ အေကာင္းဆုံးက ၁၅ မိနစ္တီး ၊ ၃-၅ မိနစ္ နားပဲ ။ အခ်ိန္ဇယား ဆိုတာလည္း ခင္ဗ်ားကိုယ္တိုင္ လုပ္ထားတာ ။ ဒီေလ့က်င့္ခန္းကို အားမရရင္ ေနာက္ တစ္ႀကိမ္ ထပ္တီး နိုင္တယ္ ။ ဒါေပမယ့္ တစ္ခုတည္းကို tension မ်ားၿပီး စြတ္မက်င့္ပါနဲ႔ ။


ဥပမာ ခင္ဗ်ားက sweep picking ကို အေလးေပးၿပီး ေလ့က်င့္ေနတယ္ ။ အဲဒီအခါ sweep picking ၁၅မိနစ္ > fingering ၁၅ မိနစ္ > sweep picking ၁၅ မိနစ္ > vamp ၁၅ မိနစ္ > sweep picking ၁၅မိနစ္ ... ဆိုၿပီး ခင္ဗ်ားအတြက္ လြယ္ကူ သက္သာတဲ့ ေလ့က်င့္ခန္းမ်ိဳးကို ၾကားညႇပ္ၿပီး ေလ့က်င့္ေပးပါ ။ ၁၅ မိနစ္စီ ခြဲခြဲၿပီး ေလ့က်င့္လို့ အက်ိဳးမ်ားပါ့မလားလို့ ေတြးေကာင္းေတြးမိတယ္ ။ အက်ိဳးမ်ားပါတယ္ ။ အဲဒီလိုေလ့က်င့္သင့္ပါတယ္ ။ တစ္ခုတည္းကို ေလ့က်င့္ၿပီး အားမရတဲ့အခါ ဦးေနာက္ပင္ပန္းၿပီး ပရက္ရွာ ဝင္လာလိမ့္မယ္ ။ အဲဒီမွာ တီးတာေတြ စိတ္တိုင္းမက် ကေခ်ာ္ကခၽြတ္ျဖစ္လာမယ္ ။ မွားလာမယ္ ။ အဲဒါမေကာင္းပါဘူး ။


ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဦးေနာက္က ကိုယ္ေလ့က်င့္သမၽွကို အေသးစိတ္မွတ္သားေနတယ္ ။ မွတ္သား ထား လိုက္တယ္ ။ အဲဒီ အက်ိဳးဆက္က ဘယ္မွာသြားၿပီး သက္ေရာက္လဲဆိုေတာ့ ... ေနာက္တစ္ခါ ျပန္တီးတဲ့အခါလည္း ကေခ်ာ္ ကခၽြတ္ျပန္ျဖစ္ပါတယ္ ။ အဲဒါေၾကာင့္ ဦးေနာက္ ပင္ပန္းေအာင္ ဆက္တိုက္ ႀကီး မလုပ္ပါနဲ႔ ။ အနားယူခ်ိန္ ထားၿပီး သက္ေတာင့္သက္သာ ပုံမွန္ပဲ ေလ့က်င့္သြားပါ ။


၁၀ ။ စာအုပ္ တစ္အုပ္ (သို့) course တစ္ခုကို ပန္းတိုင္ထား က်င့္ပါ ။
=====================================
ဆရာမ်ားရင္ သားေသတတ္ပါတယ္ ။ စာအုပ္ပုံႀကီး အလယ္မွာ ဟိုဟာ တီးရေကာင္းနိုး ဒီဟာတီးရ ေကာင္းနိုး နဲ႔ ဘာမွမၿပီးဘဲ တစ္အုပ္ ၁၀ ရြက္တီး ျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္ ။ အက်င့္ျဖစ္သြားရင္မေကာင္းပါ ။ မတိုးတက္႐ုံမက ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ယုံၾကည္မွု ေလ်ာ့နည္းေစပါတယ္ ။


၁၁ ။ စာအုပ္ တစ္အုပ္ကို ေလ့က်င့္တဲ့အခါ
=======================
sight reading ကို အဓိကထားၿပီး ေလ့က်င့္ရပါတယ္ ။ တစ္ဘားခ်င္း က်က္ၿပီး တီးတဲ့ အေလ့အက်င့္ကို ေရွာင္ပါ ။ ႏုတ္တစ္လုံးခ်င္းကို ကိုယ္လက္တန္း တီးနိုင္တဲ့ tempo ကေန စၿပီး ေလ့က်င့္ရပါတယ္ ။ အေႏွးဆုံး tempo နဲ႔ တစ္အုပ္လုံး ဆုံးေအာင္တီးၿပီးၿပီ ၊ အမွားကင္းၿပီ ၊ ပိုင္နိုင္ၿပီဆိုရင္ ... ေနာက္တစ္ ေခါက္ tempo +5 ေလာက္တင္ၿပီး ထပ္က်င့္ ။ ဒါလည္း perfect ျဖစ္ၿပီဆိုရင္ ေနာက္ပိုင္း အေခါက္ေတြကို +10 +20 တင္ၿပီး အႀကိမ္ႀကိမ္ ေလ့က်င့္ရပါတယ္ ။


အဲဒီလို လက္အသားက်ၿပီ အမွားကင္းၿပီဆိုမွ tempo ကို တစ္ျဖည္းျဖည္း တင္သြားရတာပါ ။ၿပီးျပည့္စုံတဲ့ ေလ့က်င့္ခန္း စာအုပ္ဆိုတာ မရွိပါဘူး ။ အဲဒီအတြက္ ကိုယ့္ဘက္ကလည္း အားစိုက္မ ွုတစ္ခ်ိဳ့ကို ျပဳလုပ္ရ ပါတယ္ ။ စာအုပ္ကေပးထားတဲ့ ေလ့က်င့္ခန္း တစ္ခုကို ကိုယ္ပိုင္ sequence ေတြ ဖန္တီးသင့္ပါတယ္ ။ ကိုယ္ပိုင္ sequence ေတြ ဖန္တီးၿပီး ေလ့က်င့္လို့ ရလာမယ့္ အက်ိဳးတရားေတြကေတာ့ ေရးခ်လို့ မကုန္ ပါဘူး ။


reading , writing , creation skills ေတြ တိုးတက္လာမယ္ ။ မ်ားမ်ားေလ့က်င့္လာတဲ့အခါ ခင္ဗ်ားရဲ့ လက္ထဲမွာ ခင္ဗ်ားကိုယ္ပိုင္ sequence ေတြ ျပည့္လာလိမ့္မယ္ ။ style & idea ဆိုတာ jamming လုပ္တဲ့ အခါ အဓိက ေသာ့ခ်က္ေတြပါ ။ chord progression တစ္ခုကို jamming လုပ္တဲ့ ဂစ္တာသမားခ်င္း အတူတူ .. ခင္ဗ်ားက တစ္ပန္းသာေနပါလိမ့္မယ္ ။ အားလုံးဟာ ခင္ဗ်ားကိုယ္ပိုင္ စစ္စစ္ေတြခ်ည္းပဲေလ ...


၁၂ ။ ေလ့က်င့္ခန္းတြက္ ေရးေပးထားတဲ့ စာေတြကို ႀကိဳးစားၿပီးဖတ္ပါ
=====================================

ေပးထားတဲ့ note ေတြကို တီးသလို ေရးထားတဲ့ စာေတြလည္းဖတ္ပါ ။ နိုင္ငံျခား စာအုပ္ေတြျဖစ္လို့ ဘာသာ စကား အခက္အခဲရွိတယ္ ဆိုေပမယ့္ ဂီတသမားဟာ ဂီတ ေဝါဟာရေတြနဲ႔ ေရးထားတဲ့ စာအုပ္ ကိုေတာ့ အလြယ္တစ္ကူ နားလည္နိုင္ပါတယ္ ။ မဖတ္ဘဲ မေလ့လာ မသုံးသပ္ပဲ စြတ္တီးေနမယ္ဆိုရင္ က်င့္လို့မဆုံးေတာ့ပါ ။ ကိုယ္ပိုင္ဟန္ မတည္ေဆာက္နိုင္ပါ ။ ဒါေၾကာင့္ စာအုပ္ထဲက ရွင္းလင္းခ်က္ေတြကို အခ်ိန္ေပးဖတ္တဲ့ အေလ့အက်င့္လုပ္ပါ ။

( ျဖစ္ခ်င္ေဇာ ၊ လိုခ်င္ေဇာေတြ မ်ားၿပီး စိတ္ၿငိမ္သက္မွု မရွိဘဲ တူရိယာ တစ္ခုကို ေလ့က်င့္ခဲ့ရင္ ပန္းတိုင္နဲ႔ ေဝးရပါလိမ့္မယ္ ။ ဒါေတြ အားလုံး ခင္ဗ်ားတို့ အမွားကင္းကင္းနဲ႔ လိုရာပန္းတိုင္ကို ျမန္ျမန္ေရာက္ဖို့အတြက္ ကၽြန္ေတာ ့္အေတြ႕အၾကဳံ ကိုယ္ေတြ႕အမွားေတြက တစ္ဆင့္ သုံ႔သပ္ၿပီး ေစတနာနဲ႔ သတိေပးတာပါ ။ သတိထား အေလးေပးၿပီး ေလ့က်င့္ေစခ်င္တယ္ ။ ေနာင္မ်ားမွာလည္း ေရးသြားပါဦးမည္)

Crd ... Original Uploader


No comments:

Post a Comment